Ontwerp en aanleg buitenterrein stichting Avolare
Doorwerth
Stichting Avolare
ontwerp, engineering, aanleg
2019-2021
Landschapsarchitecten • Groenaanleg en beheer
Aan de rand van de Veluwse bossen, tegen landgoed Doorwerth aan, is een wildopvangcentrum gerealiseerd dat uniek is voor Nederland. Stichting Avolare had de duidelijke wens om de eerste van een nieuwe generatie dierenopvangcentra in Nederland te realiseren. Een state-of-the-art centrum waar niet alleen dieren worden opgevangen, maar dat ook een centrum voor educatie en expertise is. Om aan de nieuwe strenge Europese wetgeving te voldoen lag de lat op alle fronten hoog.
Het gebouw is door ORGA in de kenmerkende organische bouwstijl vormgegeven en de buitenruimte moest hierop aansluiten. Het buitenterrein moest plaats bieden aan een groot aantal buitenkooien inclusief onderhoudspaden, waarbij functionaliteit één van de belangrijkste prioriteiten was. Tegelijkertijd moest de buitenruimte ook dienst doen als recreatieve en educatieve buitenruimte voor bezoekers, zonder dat daarbij de revaliderende dieren stress zouden ondervinden.
Het geheel moest passen in het cultuurhistorische stuwwallenlandschap en bijdragen aan de biodiversiteit. Omdat de kooien het grootste deel van de buitenruimte zouden beslaan, moesten alle overige functies in de resterende ruimte een plek zien te krijgen. Dit vroeg dus om een slim en efficiënt inrichtingsplan.
Het ontwerp voor de buitenruimte kenmerkt zich door twee verschillende hoofdpaden: het bezoekerspad en het medewerkerspad. Deze twee paden vormen samen met de kooien de hoofdindeling van de buitenruimte.
Het bezoekerspad ligt grotendeels verlaagd in het terrein, waardoor de dieren zich altijd boven de bezoekers bevinden. Hierdoor ondervinden de dieren zo min mogelijk stress en hebben de bezoekers spectaculair uitzicht op de dieren en de omringende plantvakken met bloemrijke beplanting. Tussen de kooien door heeft men zicht op het omliggende stuwwallenlandschap. Kortom, als bezoeker kom je ogen te kort.
Via het medewerkerspad kunnen de medewerkers van Avolare snel bij de kooien komen om de dieren te verzorgen. Het hoofdpad is op meerdere plekken verbonden met het dierenhospitaal.
Om al meteen na aanleg het gewenste gelaagde groene beeld te bereiken zijn er bij dit project zeer grote boommaten aangeplant. Vanaf een afstand gezien gaat het terrein op in de achterliggende eiken houtwal en het stuwwallenlandschap. De gekozen boomsoorten zijn zowel ecologisch als esthetisch van hoge kwaliteit.
Het beplantingsontwerp voor de buitenruimte laat een overgang van gecultiveerd naar natuurlijk zien. Hoe verder je vanaf de kleurrijke entreeborders richting de kooien loopt, hoe wilder en natuurlijk de beplanting wordt.
Om ervoor te zorgen dat alle beplanting zich de komende jaren goed ontwikkelt, hebben we gekozen voor een duurzaam bewateringssysteem waarbij hemelwater vanuit ondergrondse bassins over het terrein wordt verspreid.
De ronde buitenkooien zijn uniek en door Copijn ontworpen en technisch uitgewerkt. De indeling van deze kooien is door middel van verschuifbare tussenschotten flexibel. De groene sedumdaken zorgen ervoor dat de kooien opgaan in het groene geheel. Vanaf het dakterras kijkt men over deze groene sedumdaken tussen de boomkronen naar het omliggende stuwwallenlandschap.
Bij een duurzaam gebouw hoort een duurzame toepassing van materialen op het buitenterrein. In het ontwerp hebben we daar rekening mee gehouden door de plaatsing van een unieke 3D-geprinte brug van gerecyclede en biobased materialen. En ook bij de keerwanden langs de paden hebben we gekozen voor hergebruikt materiaal. We hebben hiervoor de dakpannen gebruikt van de oude boerderij die eerst op het terrein stond.
Het terrein van stichting Avolare bevindt zich in een Natura2000 gebied. Om hier te kunnen bouwen moest de stikstofuitstoot tot nul gereduceerd worden. Behalve de duurzame keuze voor houtskeletbouw zorgde de keuze voor elektrisch materieel dat dit lukte. Zowel door bouwbedrijf Van Engen, voor de bouw van het centrum, als door Copijn Groenaanleg en Beheer en onze partner M. van der Spek Groep, voor de aanleg van het buitenterrein.
De oplevering van wildopvang Avolare is een mooi voorbeeld van de kracht van goede samenwerking. Niet alleen binnen Copijn, met de kruisbestuiving tussen Copijn Landschapsarchitecten, Copijn Groenaanleg en Beheer en Copijn Boomspecialisten, maar ook met alle andere samenwerkingspartners in dit project. Door onze kennis en kunde te bundelen hebben we een uniek levend gebouw neergezet.